Laten we het statuut redden

5 min

De verkiezingen liggen enkele weken achter ons. De onderhandelingen met het middenveld zijn in volle gang. Hoog tijd voor een update over hoe wij jouw belangen verdedigen!

Wij zijn volop mee aan het ijveren voor een verbetering van de sociale zekerheid van de kunstwerkers, op de verschillende bevoegdheden niveau’s:

Op het niveau van de Nederlandstalige gemeenschap:

        • Wij zijn hier in gesprek met de FOD Sociale Zekerheid in verband met standpunten, noden, verwachtingen, verbeteringen, bijsturingen van de beleidsvoorstellen die op toepassing zijn van kunstwerkers voor het komende Vlaamse regeerakkoord.

In samenwerking met de andere kunstenfederaties in Vlaanderen hebben we onder de koepel naam ‘Artiestencoalitie’ één omvattende nota met input opgesteld en ingediend als middenveld commentaren bij het kabinet van Vooruit in relatie tot het komende regeerakkoord. De representativiteit van de sector moet leesbaar en voelbaar zijn in het akkoord. Net zoals in de hervorming van het kunstwerkattest dienen de belangen van kunstwerkers voor en door de sector te worden vertegenwoordigd, zodanig dat de voorstellen ook concrete te verwezenlijken doelen worden die de sector te goede komen en niet benadelen.

Enkele van deze doelstellingen: een ambitieuzere ontwikkeling en investeringen in het landschap eisen, dat er wordt gezorgd dat de Fair Practice afspraken nageleefd worden, dat Fair pay echt in elke artistieke sector toegepast wordt, een vereenvoudiging van de administratie (KIOSK in het bijzonder), uitbouwen van duurzame carrières, etc.

De boodschap is duidelijk: geef de kunsten zuurstof, erkenning en een stabiele basis! We wachten nog op reactie op onze nota.

Op het niveau van de Franstalige gemeenschap:

        • We stuurden samen met UPACT, een koepelnaam voor de Franstalige kunstenfederaties die zich verenigen om de sector degelijk te representeren, een brief naar de MR.

De MR die in hun verkiezingsprogramma de werkloosheid in de tijd wou beperken tot 2 jaar. Deze maatregel zou in hun verkiezingsprogramma ook op toepassing zijn op kunstwerkers met een kunstwerkuitkering. Om de belangen en rechten te verdedigen van kunstwerkers en garanderen in het volgende regeerakkoord stuurde UPACT een brief en we kregen antwoord van George-Louis Bouchez.

Hij stelt dat deze maatregel in een electorale opzwelling en een cijfermatig gegeven is in relatie tot het Planbureau hun opmaak de wereld is in gegaan maar dat deze geen echte bodem heeft mits de MR net deel was van het proces van het op poten zetten van de aangaande hervorming van het kunstwerkattest. De maatregel van de beperking van de werkloosheid in de tijd zal dus niet van toepassing zijn op kunstwerkers, volgens Bouchez’s antwoord.

Net als alle burgers, kunnen kunstwerkers redelijkerwijs verwachten dat er echte rechtszekerheid zou zijn verbonden aan deze nieuw aangenomen sociale beschermingsregelingen. De Mouvement Réformateur had zich hiertoe verbonden en claimt zich hier nog steeds toe te verbinden.

Op het federaal niveau:

        • We hebben samen met andere kunstenfederaties en vakbonden een duidelijke nota gestuurd omtrent de nodige maatregelen op federaal niveau voor de aangaande hervorming van de sociale zekerheid in een verdere goeie richting te laten gaan en de onderstaande doelstellingen te garanderen:

De erkende beroepsfederaties die werknemers vertegenwoordigen, ondertekenaars:

    • De erkende beroepsfederaties hebben hun tienduizenden leden gemobiliseerd en zijn, op verzoek van de federale regering, sinds 2020 betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van de WITA-hervorming (*) , op een moment dat de gezondheidscrisis de meeste van hun activiteiten treft en de sociaaleconomische onzekerheid van kunstwerkers verergert.

Deze federaties zijn door de federale overheid erkend om een deel van de taken uit te voeren die nodig zijn voor het beheer van het nieuwe systeem van toegang tot sociale bescherming voor beroepen in de kunstensector, en ze nemen deze verantwoordelijkheden op zich door al hun expertise te gebruiken om ervoor te zorgen dat de wet en de doelstellingen van de hervorming worden nageleefd, waarvoor ze ook garant staan, samen met de federale overheid, voor hun leden.

      1. Ook de vakbonden wensen nu wel hun verantwoordelijkheid te nemen in die zin dat ze nu wel achter een statuut voor kunstwerkers staan, zowel in de Kunstwerkcommissie en in de Paritaire Comités in de sector, als in de Nationale Arbeidsraad en in elk ander onderhandelings- of overlegorgaan.

De erkende federaties en vakbonden zijn unaniem in het uiten van hun bezorgdheid over de recente standpunten die publiekelijk zijn ingenomen door bepaalde politieke en sociaaleconomische actoren over het onderwerp van de sociale bescherming van werknemers in de kunsten, vooral omdat verschillende van de politieke partijen die deelnemen aan de onderhandelingen stevige toezeggingen hebben gedaan om het nieuwe statuut en het bijbehorende systeem van uitkeringen te behouden en te verdedigen.

De federaties geven aan de volgende principes hoog in het vaandel te dragen:

      1. Kunstwerkers willen bijdragen aan en genieten van de sociale zekerheid van werknemers in loondienst, of zelfstandigen, volgens hun vrije keuze. Ze verwerpen categorisch de creatie van een systeem van sociale bescherming buiten deze globale solidariteit.
      2. De federaties van kunstwerkers en vakbonden willen de implementatie van WITA monitoren en vragen dat deze regeling, die artistieke activiteiten, technische artistieke activiteiten en activiteiten ter ondersteuning van creatie omvat, wordt voortgezet in de geest van 2023 en 2024 en de belangrijke resoluties van het Europees Parlement van 20/10/2021 en 21/11/2023;
      3. De federaties staan open voor een gestructureerde dialoog om bepaalde specifieke aspecten van het systeem voor werknemers in de sector te verbeteren, zonder het systeem als geheel in gevaar te brengen.
      4. Tot slot waarschuwen ze degenen die zouden willen terugkeren naar de situatie van vóór 2023 voor de onmiddellijke gevolgen die deze beslissingen zouden hebben voor het functioneren en de ontwikkeling van onze culturele en creatieve industrieën, die meer dan 250.000 mensen in dienst hebben en meer dan 4% van het BBP bijdragen.

Met Artists United blijven we ijveren zodat ook thema’s van de sociale zekerheid als pensioenen en niet-vergoedbare dagen of een voordelige cumul berekening of je kunstwerkuitkering en niet-vergoedbare dagen mee op de agenda staan. Bij de aangaande hervorming van het kunstwerkattest moet er op gelet worden dat de structuren van de sociale zekerheid, fiscaliteit en administratie de culturele, artistieke en creatieve leefwereld vooruit helpt eerder dan bezwaart/stagneert en dat eerlijke verloning en een goede sociale zekerheid voor kunstwerkers een feit wordt, is en blijft.

Meer Info over het statuut:
www.artistsunited.be
info@artistsunited.be

(*) (*) Wat is WITA? Een werkgroep met het doel een echt "statuut voor werk in de kunsten" op te bouwen, dat rekening houdt met de specifieke kenmerken van de beroepen in de sector, dat de volledige perimeter van de kunstberoepen bestrijkt en voldoende bestaansmiddelen voor de begunstigden garandeert. De kunstenfederaties die de werknemers in de sector vertegenwoordigen, werden uitgenodigd om deel te nemen aan een langdurig denkproces dat bekend staat onder de naam WITA. Aan het einde van dit proces en na regeringsonderhandelingen, werden de nieuwe regelingen volledig van kracht op 1 januari 2024, met de oprichting van de Kunstwerkcommissie, waar Artists United als lid ook mee in zetelt.