Send in the clowns?
Wat hou ik van het circus. Iets minder van mislukte clowns... Na de clowneske aanvallen van de N-VA acolieten Bart de Wever en Peter de Roover op het nieuwe kunstwerkersstatuut, hieronder de gepaste reactie van Minister van Sociale zaken Frank Vandenbroucke.
Minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke ergert zich aan het fundamenteel wantrouwen dat N-VA dit weekend uitte ten aanzien van de wereld van de kunsten en de cultuursector. “Dit is een échte miskenning van de moeilijke sociale realiteit waar vele kunstenaars mee te maken hebben’, zo reageert minister van Sociale Zaken Frank Vandenbroucke. “Respect voor de oude meesters gaat hand in hand met sociale bescherming van de meesters van vandaag en morgen.Kunstenaars verdienen sociale bescherming op maat.”
Vandenbroucke: “Onze hervorming garandeert sociale bescherming voor actieve, professionele kunstwerkers. Wie hard werkt, verdient sociale bescherming en ons vertrouwen, ook in de cultuursector. N-VA valt die bescherming aan, maar niet met mij.”
De rode draad doorheen de hervorming is de focus op werk. Het attest en alle daaraan verbonden voordelen worden enkel van toepassing voor kunstwerkers die regelmatige inkomsten uit professioneel artistiek werk kunnen bewijzen. De kunstwerkuitkering krijg je dus niet zomaar, en behoud je niet zomaar. De Kunstwerkcommissie vraagt het bewijs van professionele artistieke praktijk op basis van een kwalitatieve portfolio en kwantitatieve criteria, zijnde bewijs van inkomsten uit projecten.
Die verandering is noodzakelijk, want het oude systeem van het ‘kunstenaarsstatuut’ faalt op twee manieren. Startende professionele kunstenaars komen enerzijds te moeilijk binnen, maar wie in de regeling zit wordt anderzijds nauwelijks opgevolgd. Zo blijven sommigen te gemakkelijk in de regeling, zelfs al is men niet meer of nauwelijks professioneel actief. Dat verandert met het Kunstwerkattest; de criteria voor de toegang zijn eenvoudiger, de sociale bescherming is veel beter en de minimumuitkering hoger, maar elke vijf jaar wordt er wel een sterk dossier gevraagd, met strengere criteria dan de huidige. Wie in zijn dossier het artistieke karakter én kwantiteit van werk niet langer kan aantonen, zal uit de regeling vallen.
De hervorming biedt daarnaast nog grote verbeteringen voor professioneel actieve kunstenaars: veel minder administratieve rompslomp, minder stress en meer focus op het creatieve werk.
Het wantrouwen van N-VA in de sector is blijkbaar groot, want N-VA neemt heel erg aanstoot aan het feit dat de wereld van de kunsten zelf experten mag voorstellen in de nieuwe Kunstwerkcommissie die de kunstwerkattesten zal uitreiken. “We kiezen inderdaad bewust voor meer expertise uit de sector, want willen grondige kwalitatieve beoordelingen van dossiers. Opgelet, de experten die voorgesteld worden door de organisaties uit de kunsten zullen nooit tégen alle andere leden van de Commissie iets kunnen doordrukken”, zegt Vandenbroucke. “De aanval toont ook een miskenning van de realiteit.”
“N-VA is blijkbaar al vergeten wat de covid-pandemie heeft betekend voor vele kunstenaars: een hele donkere periode, ook wat hun inkomen betreft, precies omdat hun sociale bescherming niet goed georganiseerd was”, zegt Frank Vandenbroucke.
Voor de omschrijving van de sociale realiteit verwijzen we graag naar de studie “Loont Passie”. Onderzoekers van de Universiteit Gent brachten de specifieke arbeidssituatie van kunstenaars in kaart. https://www.kunsten.be/dossiers/loont-passie-positie-van-de-kunstenaar/loont- passie/?mc_cid=784c2c1426&mc_eid=98471d5e38
Donderdag 1 december 2022 ligt het ‘Ontwerp van wet tot oprichting van de Kunstwerkcommissie en tot verbetering van de sociale bescherming van kunstwerkers’ ter stemming voor in het federale parlement. De plenaire debatten daarover vonden plaats op donderdag 24 november 2022. Het videoverslag van dit debat vindt u hier: https://www.dekamer.be/media/index.html?language=nl&sid=55P216
Meer info: Billy Buyse (Woordvoerder) - 0496 47 44 87
